Açıklama
Dersim’de Alevi Ocakları ve Ziyaretler, Alevi inanç/kültür tarihini anlamak, Alevi inancının nasıl bir mirasın sürdürücüsü olduğunu bilmek açısından önemli bir kaynak çalışmadır. Alevi Ocakları, Anadolu ve çevre coğrafyalarda Alevi toplumunun inanç hizmetlerinin yürütülmesini, kuşaktan kuşağa aktarılmasını sağlamış, bugün de aynı görevi sürdürmektedirler. Ocaklar yalnızca dinsel hizmetleri değil, hukuksal, sosyal, eğitsel, kültürel açıdan da hayatın pek çok alanında da hizmet yürütmüş, Alevi toplumları arasında kültürel bağları sağlamlaştırmış, en güç koşullarda bile Alevi toplumunun temel ilkelerinden sapmaması için temel işlevleri üstlenmişlerdir.
Alevilik, günümüze Ocak örgütlenmesiyle ulaşmıştır. Her Alevi bir ocağa bağlıdır ve her ocağın bir soykökü, bir söylencesi, şeceresi vardır. Her Ocak başka bir Ocağa bağlıdır ve bu hiyerarşi aşağıdan yukarıya-yukarıdan aşağıya bir denetim-gözetim mekanizması oluşturmuştur. El Éle, El Hakka ilkesi bu örgütlenmenin temel taşıdır. Çimentosu ise, Eline Beline Diline Sahip Ol ilkesidir ki, bütün Alevi Ocakları bu iki temel ilkenin gösterdiği yolda birbiri ile bağlantıdadır.
Bugünkü Tunceli sınırlarını aşan sınırlara sahip olup eski adıyla Dersim’de yüzyıllar boyunca önemli Alevi Ocakları bulunmuştur ki hemen hepsinin de yüzyıllar öncesine dayanan tarihleri vardır. Bu tarih hiç kuşkusuz yüzeysel, popüler, etnik, ideolojik ve siyasi kaygı ve müdahalelerle biçimlenmeyecek, literatürdeki hak ettiği yere oturtulmayacaktır. Ancak ve ancak bu kaygı ve müdahalelerin etkisinde olmayan araştırmalar ve bilimsel yöntemler bize gerçeği söyleyecektir. Dersim’de Alevi Ocakları ve Ziyaretler, yukarıda sözü edilen kaygı ve müdahalelerin gölgesinde şekillenmemiş kaynaklardan yararlanarak ortaya çıkmış bir eserdir.
“Yazar, Ocaklar ve ziyaretgahlar konusunu yeteri kadar ve anlaşılır şekilde ortaya koymuş, daha önce literatürde pek de rastlanmayan ziyaretgahlara dair de okuyucunun rahatça anlayacağı bir şekilde bilgi vermek suretiyle önemli bir hizmeti yerine getirmektedir. Okurların bu güzel çalışmadan yararlanacağını umuyor ve gelecekte daha kapsamlı araştırmalara da ışık tutacağına inanıyorum.” Prof. Dr. Ali Yaman
“Tümüyle özgün gözlemlere ve gereçlere dayanan alan çalışması niteliğindeki bu kitap, Aleviliğin bir dizi nakışını ortaya koyuyor. Yapaylıktan uzak, duru bir anlatı durumunda. Bu çalışması için Sevgili Ali Kaya’yı kutluyor, genç araştırmacılara örnek olmasını diliyorum. Alevilik bu tür derlemelerle daha zenginleşecektir.” Prof. Dr. Fuat Bozkurt
www.alikaya.org
